Door reizen leer je andere culturen en gewoontes kennen. Wij hadden de laatste paar weken niet zoveel gezien van de gewoontes van de inwoners van de Balearen, maar we maakten wel kennis met een aantal Zweedse gebruiken – dankzij onze vrienden op s/y Wilma. Midzomernacht is in Zweden een van de belangrijkste hoogtepunten van het jaar en aldus waren ook wij op vrijdag 22 Juni Zweedse liedjes aan het zingen en aten we zure haring. 

Maar voordat we gaan feesten gaan we iets terug in de tijd, namelijk naar de dag voor midzomernacht toen we overstaken van Majorca naar Menorca – het oostelijkste eiland van de Balearen.

We hebben wind! 

Na twee en een halve week in Majorca door te hebben gebracht was het wel tijd om verder te gaan naar Menorca. Vorig jaar waren we niet verder gekomen dan Majorca dus voor ons was het extra bijzonder om dit nieuwe eiland aan te doen. 

Al een paar dagen was er erg weinig wind of wind uit de verkeerde richting. We kozen dus maar voor een dag met weinig wind, en stelden ons erop in dat we zo’n 8 uur zouden motoren. Zodra we vertrokken waren konden we in een rechte lijn (88 graden) naar onze bestemming. Dankzij de 4,5 knopen wind hoefden we niet eens de motor niet eens voluit te gebruiken. Na 3 uur nam de wind nog meer toe waardoor we zelfs op de zeilen verder konden. Er waren weinig golven, er waren weinig andere boten en ook al had Jon de hengel uitgegooid, er was ook geen actie aan het vis-front, dus we konden relaxed van het zeilen genieten. 

Cala Son Sauro

Rond 18.30 arriverden we in Cala Son Sauro, een ruime baai in het zuidwesten van Menorca. Er was aardig wat ruimte maar het was opvallend dat niemand in het midden lag, maar dat iedereen de kanten opgezocht had. De reden hiervoor was, dat in het midden de bodem bedekt was met een speciaal zeewier, Posidonia genaamd. Dit wier is een beschermde plant in de Balearen en we hadden gehoord en gelezen dat je een boete kon krijgen als je je anker uitgooit op dit zeewier. We namen het zeker voor het onzekere en zochten dus ook maar een plaatsje aan de rand van de baai.

De volgende dag zagen we dat een officieel uitziende boot alle ankers controleerde. Het bleek dat ze niet gelijk boetes uitdeelden maar dat, als je op de Posidonia ligt, ze je de kans gaven om je anker ergens anders neer te leggen. Als je je boot niet verplaatste dan werd je waarschijnlijk wel beboet. 

In de loop van de dag werd het drukker en drukker in de baai. Er waren een aantal commerciële boten die elke paar uur zo’n 40 of 50 toeristen afleverden om ze vervolgens na een bepaalde tijd weer op te halen. Wij lagen vlakbij de aanlegplaats van deze toeristenboten en dus hielden we ze goed in de gaten – soms kwamen ze aardig dichtbij. Op een gegeven moment was er aardig wat wind opgestoken waardoor de stuurman van een van de boten per ongeluk over zijn eigen meerboei heen vaarde. Deze was gemaakt van een soort hard plastic met schuim erin en overleefde de aanvaring niet: hij brak in stukken die vervolgens richting de open zee dreven. Dit was een probleem want ze konden niet langer aan de boei aanmeren. Het personeel op de boot leek niet bijzonder ervaren (ik denk dat het voor de meesten een vakantiebaantje was) en probeerde enigszins paniekerig het anker te laten vallen. Dat lukte uiteindelijk en nadat alle passagiers aan land gelaten waren, dook het personeel het water in om zoveel mogelijk de stukken van de boei te verzamelen en aan land te brengen. 

Een Zweedse midzomernacht

21 juni is de langste dag van het jaar, maar de Zweden vieren midzomernacht liever op een vrijdag zodat ze er een lang weekend van kunnen maken. De regel voor de Zweedse midzomernacht is daarom dat hij valt op de vrijdag tussen 19 en 25 juni – dit jaar op de 22e. We hadden in San Sauro nog een Zweedse echtpaar leren kennen op s/y Sally. Samen met Fredrik en Helena van s/y Wilma hadden ze besloten om ons een echt Zweedse midzomernacht ervaring te geven. 

Iedereen kwam naar Goodvibes alwaar de niet-Zweden instructies kregen voor het verloop van de middag:

• iedereen krijgt een glaasje schnapps (O.P. Anderson genaamd)
• daarnaast drink je bier
• wanneer je een slok van de schnapps wilt nemen moet er eerst een lied gezongen worden. De Zweden hebben honderden, zo niet duizenden drinkliederen (‘nubbevisor’). Helena had een aantal uitgeprint zodat wij op ons beste Zweeds mee konden zingen. Je zult wel zien dat het inhoudelijk niet bepaald hoogstaande liedjes zijn, maar dat verwacht je ook niet van een drinklied…

HELAN GAR

Helan går

Sjung hopp faderallan lallan lej

Helan går

Sjung hopp faderallan lej

Och den som inte helan tar

Han heller inte halvan får

Helan går

(Drink)

Sjung hopp faderallan lej

NEDERLANDSE VERTALING:

De hele gaat naar binnen

Zing “hup fol-de-rol la la la la”

De hele gaat naar binnen

Zing “hup fol-de-rol la la”

En als je de hele niet neemt

Krijg je de halve ook niet

De hele gaat naar binnen

[drink]

Zing “hup fol-de-rol la la”

Skååål!

SMA GRODORNA

Små grodorna,

små grodorna

är lustiga att se.

Små grodorna,

små grodorna

är lustiga att se.

Ej öron, ej öron,

ej svansar hava de.

Ej öron, ej öron,

ej svansar hava de.

Koack, ack, ack

Koack, ack, ack

Koack, ack, ack, ack, aa.

Koack, ack, ack

Koack, ack, ack

Koack, ack, ack, ack, aa

Skål!

NEDERLANDSE VERTALING:

De kleine kikkertjes, de kleine kikkertjes zijn zo grappig om te zien.

De kleine kikkertjes, de kleine kikkertjes zijn zo grappig om te zien.

Geen oren, geen oren, geen staarten hebben ze.

Geen oren, geen oren, geen staarten hebben ze.

Kou ack ack ack, kou ack ack ack,

kou ack ack ack ack kaa.

Kou ack ack ack, kou ack ack ack,

kou ack ack ack ack kaa.

Proost!

SJOBLOMS DASS

När gäddorna leker i vik och vass,

och solen går ner bakom Sjöbloms dass,

Ja då är det vår.

Se upp där nere nu kommer den!

NEDERLANDSE VERTALING:

Wanneer de puppies spelen in de grot en de wind, 

en de zon gaat onder achter Sjöblom’s toilet,

Ja het is van ons. 

Nou kijk omhoog want het komt naar beneden!

Mochten we op het land zijn dan hadden we wellicht zelfs rond de meiboom gedanst (een ander gebruik tijdens de Zweedse midzomernacht) maar omdat we op de boot waren sloegen we dat maar over. Voor de maaltijd (‘smörgasbord’) waren er verschillende traditionele gerechten die eerder die dag door de Zweden klaargemaakt, en in andere gevallen zelfs maanden van te voren aangeschaft waren:

• zure haring (verkrijgbaar in Ikea!)
• gekookte aardappeltjes
• gevulde eieren met kaviaar
• een speciaal Zweeds overgerecht met aardappelen en room dat ‘De verleiding van Jansson’ heet
• knäckebröd
• gehaktballetjes (veel beter dan de Zweedse gehaktballetjes die we wel eens in Ikea gegeten hadden)

Aan het eind van de avond waren we vol met alle Zweedse lekkernijen en O.P. Anderson. Het lied ‘Små grodorna’ kennen we inmiddels bijna uit ons hoofd en wordt nog regelmatig door de een of ander geneuried, waarna de rest het niet kan laten mee te zingen.